Inclusief leiderschap

In theorie:

Inclusief leiderschap is een benadering waarin leiderschap wordt gedeeld en macht binnen een organisatie wordt herverdeeld. Het draait niet om hiërarchie of autoriteit, maar om het creëren van een omgeving waarin iedereen zich betrokken voelt, gehoord wordt en de kans krijgt bij te dragen aan beslissingen, beleid en dagelijkse praktijk. Het is een collectief proces waarin organisatieleden leiderschapsrollen kunnen opnemen en gezamenlijk richting geven aan de organisatie.

In de praktijk:

Er zijn veel verschillende eigenschappen die aan inclusief leiderschap kunnen worden verbonden. Een voorbeeld van een kader hiervoor is zijn de principes uit het boek Salsa, Soul and Spirit: Leadership for a Multicultural Age van Juana Bordes. Bordes is een Nicaraguaans-Amerikaanse community activist, gespecialiseerd in leiderschapsontwikkeling en diversiteitstraining. In haar boek formuleert ze negen leiderschapsprincipes die zijn geïnspireerd door filosofieën en ervaringen uit niet-westerse gemeenschappen:

  • Sankofa: Leren van het verleden

  • Van ‘ik’ naar ‘wij’: Collectieve identiteit boven individualisme

  • Mi casa es su casa: Vrijgevigheid en gastvrijheid

  • Een leider onder gelijken: Leiderschap dat door de gemeenschap wordt toegekend

  • Leiders als beschermers van publieke waarden: Een traditie van activisme

  • Leiders als rentmeesters van de gemeenschap: Werken voor het algemeen belang

  • De zevende-generatie regel: Intergenerationeel leiderschap

  • All my relatives: La familia, het dorp, de stam

  • Gracias: Dankbaarheid, hoop en vergeving

Een voorbeeld van een initiatief dat inclusief leiderschap stimuleert en het kader van Juana Bordes hanteert is het Critical Friends Programma van ECHO.